2023 Sismik Gizeminin Arkasındaki Gizem Perdesi Ortaya Çıktı – Son Dakika Bilim Teknoloji Haberleri

Geçtiğimiz yılın eylül ayında dünyanın dört bir yanındaki sensörler tarafından kaydedilen sismik sinyal bir süre gizemini korudu.

Aramada izler Atlantik Okyanusu'nun kuzeyinde yer alan Grönland'ı işaret ediyordu.

Adanın Dickson Fiyordu'ndaki büyük bir heyelan, dokuz gün boyunca “Dünyayı sarsan” bir dalgayı tetikledi.

Dağın deniz seviyesinden 1200 metre yükseklikteki zirvesi, yamaçtaki buzulların erimesi nedeniyle çökmüş, artık hiçbir yükü taşıyamaz hale gelmişti.

MEGA TSUNAMİ GİZEMİNİ KORUYAN BİR SMOOTHIE YARATTI

O kadar büyük bir kütle hareket etti ki, 200 metre yüksekliğinde bir dalga serbest kaldı. Bu mega tsunami dar fiyortta karaya oturdu ve ileri geri giderek uzun süre gizemini koruyan bir depreme neden oldu.

Bilim insanları, iklim değişikliği nedeniyle Grönland dağlarını destekleyen buzulların erimesinin bu tür heyelanları daha sık hale getirdiğine inanıyor.

9 günlük sismik gizem, uluslararası bilim adamlarından oluşan bir ekip ve Danimarka Donanması'nın işbirliğiyle çözüldü.

Araştırma araştırmasının sonuçları Science dergisinde yayınlandı. Londra'daki UCL'den akademisyen Dr. Stephen Hicks, sismik sinyallerin ilk tespit edildiğinde depremlerle karşılaştırılmadığını hatırlatıyor.

Hicks, “Biz buna 'tanımlanamayan sismik nesne' adını verdik” diye açıklıyor.

Gizem nasıl çözüldü?

Bir grup meraklı bilim insanı internette gizemli sismik sinyali tartışmaya başladı.

Kaydedilen sinyaller dokuz gün boyunca her 90 saniyede bir gerçekleşti.

Danimarkalı bilim insanları Grönland'ın ücra bir fiyordunda bir tsunami yaşandığını bildirdiğinde parçalar birbirine uymaya başladı.

Sismik verileri kullanan ekip, sinyalin kaynağının Grönland'ın doğusundaki Dickson Fiyordu olduğunu belirledi.

Araştırmacılar, uydu görüntüleri ve tsunamiden önce Danimarka Donanması tarafından çekilen fiyordun fotoğrafları da dahil olmak üzere birçok ipucu topladı.

Elde edilen uydu görüntülerinden birinde fiyorttaki bir hendekte toz bulutu görülüyordu.

Kaza öncesi ve sonrası çekilen fotoğrafları karşılaştıran ekip, bir dağın çökmesi sonucu oluşan kazada buzul kütlesinin bir kısmının suya sürüklendiğini ortaya çıkardı.

Araştırmacılar, 25 milyon metreküplük kaya kütlesinin suya çarparak 200 metre yüksekliğinde bir “mega tsunamiye” neden olduğunu hesapladı.

Bu yaklaşık olarak 25 Empire State Binasına (381 metre yüksekliğinde bir gökdelen) eşdeğer hacimdir.

“Dalga enerjisini dağıtamadı”

Genellikle deprem sonrasında oluşan tsunamiler, açık denizde birkaç saat içinde etkisini kaybediyor. Ancak bu mega tsunami fiyordun içinde sıkışıp kaldı.

Hicks, “Bu heyelan okyanustan 200 km içeride meydana geldi” dedi. Bu yüzden dalga enerjisini dağıtamadı” diye açıklıyor.

Araştırmacıların ardından ekip, dalganın dokuz gün boyunca fiyortta ileri geri hareket ettiğini gösteren bir model oluşturdu.

Hicks, “Hiç bu kadar uzun bir süre boyunca bu kadar büyük bir su hareketi görmemiştik” diye açıklıyor.

Bilim insanları heyelanın Grönland'da artan sıcaklıklar nedeniyle dağın eteğindeki buzulun erimesinden kaynaklandığını tahmin ediyor.

Hicks, “Dağı destekleyen buzul o kadar inceldi ki artık onu tutmayı bıraktı” dedi. “Kaza, iklim değişikliğinin bu bölgeleri nasıl etkilediğini gösteriyor.” diyor.

Bu fiyortlar, turistleri kutup daireleri etrafında gezdiren yolcu gemileri tarafından ziyaret edilmektedir.

Şans eseri heyelanın meydana geldiği bölgede bunlardan hiçbiri yoktu.

Danimarka ve Grönland Ulusal Jeoloji Araştırması'nın (GEUS) baş araştırmacısı Dr. Kristian Svennevig, benzer olayların Kuzey Kutbu'nda giderek yaygınlaşan bir olgu haline geldiğini bildiriyor.

BBC'ye konuşan Svennevig şunları söylüyor: “Özellikle Grönland'da dev tsunamilere neden olan toprak kaymalarında artış görüyoruz.”

Hicks, Dickson Fiyordu'ndaki toprak kayması hakkında şunları söylüyor: “Bu, belki de ayaklarımızın altındaki kabuğu etkileyen bir iklim değişikliği olayının ilk örneğidir.”